Khi bắt đầu khởi nghiệp, việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp là một trong những quyết định quan trọng nhất. Hai lựa chọn phổ biến nhất là công ty cổ phần (CTCP) và công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH). Cả hai loại hình đều có những ưu và nhược điểm riêng, và việc lựa chọn loại hình nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm quy mô kinh doanh, nhu cầu huy động vốn, cơ cấu quản lý và mục tiêu phát triển trong tương lai.
Bài viết này, FPT BizNext sẽ phân tích, so sánh công ty TNHH và công ty cổ phần để chỉ ra những điểm khác biệt quan trọng giữa hai loại hình doanh nghiệp này, giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất cho doanh nghiệp của mình.
Điểm giống nhau giữa công ty TNHH và công ty cổ phần
Trước khi đi vào phân tích sự khác biệt, hãy điểm qua những điểm chung cơ bản giữa công ty TNHH và công ty cổ phần. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất của cả hai loại hình doanh nghiệp:
- Đều là pháp nhân: Cả công ty TNHH và công ty cổ phần đều là pháp nhân, có tư cách pháp lý độc lập, có tài sản riêng và chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.
- Chịu trách nhiệm hữu hạn: Các thành viên/cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty. Điều này giúp bảo vệ tài sản cá nhân của các thành viên/cổ đông.
- Đều phải tuân thủ Luật Doanh nghiệp: Hoạt động của cả công ty TNHH và công ty cổ phần đều phải tuân thủ các quy định của Luật Doanh nghiệp và các luật khác có liên quan.
- Đều phải kê khai và nộp thuế: Cả hai loại hình doanh nghiệp đều có nghĩa vụ kê khai và nộp các loại thuế theo quy định của pháp luật.
- Đều có quyền tự do kinh doanh: Trong khuôn khổ pháp luật, cả hai loại hình đều có quyền tự do kinh doanh các ngành nghề mà pháp luật không cấm.
Phân biệt, so sánh công ty TNHH và công ty cổ phần
Mặc dù có những điểm chung, công ty TNHH và công ty cổ phần vẫn có những khác biệt cơ bản về cơ cấu tổ chức, khả năng huy động vốn, tính linh hoạt trong chuyển nhượng vốn và các quy định pháp lý khác. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết:
| Tiêu chí | Công ty TNHH | Công ty cổ phần |
| Số lượng thành viên/cổ đông |
|
Tối thiểu 3 cổ đông, không giới hạn số lượng tối đa |
| Cơ cấu tổ chức | Có thể tổ chức thành lập công ty theo một trong các hình thức sau:
|
Có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo 1 trong 2 mô hình:
|
| Huy động vốn | Không được phát hành cổ phiếu | Được phát hành cổ phiếu |
| Chuyển nhượng vốn | Chuyển nhượng vốn góp phức tạp hơn, thường phải được sự chấp thuận của các thành viên khác | Cổ phần được tự do chuyển nhượng, dễ dàng mua bán trên thị trường chứng khoán (đối với công ty niêm yết) |
| Trách nhiệm | Thành viên chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp | Cổ đông chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số cổ phần sở hữu |
| Tính minh bạch | Ít yêu cầu về công khai thông tin | Yêu cầu công khai thông tin cao hơn, đặc biệt đối với các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán |
| Khả năng tiếp cận thị trường vốn | Hạn chế | Dễ dàng tiếp cận thị trường vốn hơn, thu hút các nhà đầu tư lớn |
| Chi phí quản lý | Thường thấp hơn | Thường cao hơn do yêu cầu về quản lý và công bố thông tin phức tạp hơn |
| Phù hợp với | Doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp gia đình | Doanh nghiệp có quy mô lớn, có nhu cầu huy động vốn lớn, có kế hoạch niêm yết trên thị trường chứng khoán |
| Quy định pháp lý | Ít phức tạp hơn | Phức tạp hơn, đặc biệt là các quy định về quản trị công ty, công bố thông tin |
Phân tích, so sánh công ty TNHH và công ty cổ phần chi tiết:
- Huy động vốn: Đây là điểm khác biệt lớn nhất giữa hai loại hình. CTCP có khả năng huy động vốn dễ dàng hơn thông qua việc phát hành cổ phần. Điều này rất quan trọng đối với các doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng quy mô nhanh chóng hoặc cần vốn lớn để đầu tư vào các dự án dài hạn. Công ty TNHH thường phải dựa vào vốn tự có của các thành viên hoặc vay vốn từ ngân hàng, làm hạn chế khả năng tăng trưởng nhanh.
- Chuyển nhượng vốn: Việc chuyển nhượng vốn góp trong công ty TNHH thường phức tạp hơn do cần có sự chấp thuận của các thành viên khác. Trong khi đó, cổ phần trong CTCP được tự do chuyển nhượng, tạo điều kiện cho việc mua bán, sáp nhập doanh nghiệp (M&A) và thu hút các nhà đầu tư.
- Cơ cấu quản lý: Cơ cấu tổ chức của CTCP phức tạp hơn, với nhiều cấp quản lý (Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban Kiểm soát, Giám đốc). Điều này phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô lớn và cần quản lý chuyên nghiệp. Công ty TNHH có cơ cấu tổ chức đơn giản hơn, phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp gia đình.
- Tính minh bạch: CTCP, đặc biệt là các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán, phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về công khai thông tin. Điều này giúp tăng cường niềm tin của nhà đầu tư và khách hàng. Công ty TNHH ít có yêu cầu về công khai thông tin hơn, giúp bảo vệ thông tin nội bộ và bí mật kinh doanh.
>> Xem thêm:
Hồ sơ, thủ tục thành lập công ty TNHH
Hồ sơ, thủ tục thành lập công ty cổ phần
Nên thành lập công ty cổ phần hay công ty TNHH?
Việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào phù hợp nhất phụ thuộc vào nhiều yếu tố cụ thể của từng trường hợp. Dưới đây là một số gợi ý dựa trên các yếu tố chính:
- Nếu bạn có kế hoạch huy động vốn lớn trong tương lai: CTCP là lựa chọn phù hợp nhất. Khả năng phát hành cổ phần giúp bạn dễ dàng thu hút vốn từ các nhà đầu tư, quỹ đầu tư và công chúng.
- Nếu bạn muốn thành lập một doanh nghiệp quy mô nhỏ: Công ty TNHH có thể là lựa chọn tốt hơn. Cơ cấu quản lý đơn giản và ít yêu cầu về công khai thông tin giúp bạn dễ dàng kiểm soát và bảo vệ thông tin nội bộ.
- Nếu bạn muốn dễ dàng chuyển nhượng vốn: CTCP là lựa chọn tối ưu. Cổ phần được tự do chuyển nhượng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc mua bán, sáp nhập và thu hút các nhà đầu tư.
- Nếu bạn ưu tiên sự đơn giản và ít thủ tục: Công ty TNHH thường có thủ tục thành lập và quản lý đơn giản hơn so với CTCP.
Quyết định nên thành lập công ty cổ phần hay công ty TNHH là một quyết định quan trọng và cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Hy vọng rằng, với những thông tin chi tiết và phân tích sâu sắc trong bài viết này, bạn sẽ có thể đưa ra quyết định sáng suốt nhất, phù hợp với mục tiêu và định hướng phát triển của doanh nghiệp mình.
Nếu sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, bạn vẫn còn băn khoăn giữa việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào, hoặc đã quyết định được hình thức kinh doanh nhưng còn gặp khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục pháp lý, đừng lo lắng! Hãy tham khảo dịch vụ thành lập công ty cổ phần hoặc công ty TNHH chuyên nghiệp tại FPT BizNext, đội ngũ chuyên viên tư vấn sẽ đồng hành và hỗ trợ bạn chi tiết nhất.
