Điểm khác nhau giữa hộ khoán và hộ kê khai

Việc lựa chọn hoặc chuyển đổi giữa phương pháp thuế khoán và thuế kê khai có ảnh hưởng trực tiếp đến sự tuân thủ pháp luật và hiệu quả quản lý của hộ kinh doanh (HKD). Do đó, việc nắm vững những điểm khác biệt cơ bản giữa hộ khoán và hộ kê khai là vô cùng cần thiết để các chủ hộ kinh doanh có thể đưa ra quyết định phù hợp với đặc thù hoạt động của mình, đồng thời đảm bảo thực hiện đúng và đủ nghĩa vụ thuế. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết những đặc trưng riêng biệt của từng phương pháp và cung cấp hướng dẫn cụ thể về quy trình chuyển đổi khi cần thiết.

Điểm khác nhau giữa hộ khoán và hộ kê khai

Cách xác định khai thuế theo tháng hay theo quý:

Khai thuế GTGT:

Hộ kinh doanh mới bắt đầu hoạt động được lựa chọn khai theo quý. Sau khi sản xuất kinh doanh đủ 12 tháng thì từ năm dương lịch liền kề tiếp theo, năm đã đủ 12 tháng sẽ căn cứ theo mức doanh thu của năm dương lịch trước liền kề để thực hiện khai thuế GTGT theo kỳ tính thuế tháng hoặc quý.

Trường hợp tổng doanh thu bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ của năm trước liền kề từ 50 tỷ đồng trở xuống thì khai thuế GTGT theo quý, trên 50 tỷ thì khai thuế GTGT theo tháng.

Khai thuế TNCN: Hộ kinh doanh thuộc diện khai thuế TNCN theo tháng nếu đủ điều kiện khai thuế GTGT theo quý thì được lựa chọn khai thuế TNCN theo quý.

>> Xem thêm: Hộ kinh doanh lên doanh nghiệp được hưởng những chính sách ưu đãi gì?

Hộ kinh doanh chuyển đổi phương pháp khoán sang phương pháp kê khai phải làm thế nào?

Để chuyển sang HKD kê khai, HKD khoán thực hiện điều chỉnh, bổ sung tờ khai thuế Mẫu 01/CNKD (ban hành theo Thông tư 40/2021/TT-BTC). Trên Tờ khai, tích chọn mục “Hộ khoán chuyển đổi phương pháp tính thuế” để cơ quan thuế làm căn cứ điều chỉnh giảm mức thuế đã khoán cho thời gian chuyển đổi.

Thời hạn nộp tờ khai điều chỉnh chậm nhất là ngày thứ 10 kể từ ngày hộ kinh doanh bắt đầu chuyển đổi phương pháp tính thuế.

HKD lưu ý cần chấp hành đúng quy định của pháp luật về hóa đơn, chứng từ; thực hiện các thủ tục về thuế như đăng ký thuế/thông báo tạm ngừng hoạt động kinh doanh hay thông báo tiếp tục kinh doanh đúng thời hạn/ thông báo thay đổi thông tin trong đăng ký thuế/nộp hồ sơ khai thuế và nộp thuế… Mức xử lý vi phạm và các biện pháp khắc phục các hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn được quy định tại Nghị định số 125/2020/NĐ-CP của Chính phủ.

>> Xem thêm: Hướng dẫn hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai

Như vậy, việc lựa chọn giữa phương pháp hộ khoán và hộ kê khai đòi hỏi các hộ kinh doanh phải cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên quy mô hoạt động, doanh thu và khả năng thực hiện chế độ kế toán. Hộ khoán mang lại sự đơn giản trong nghĩa vụ khai thuế, trong khi hộ kê khai đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt hơn về kế toán và hóa đơn nhưng cũng giúp phản ánh chính xác hơn tình hình kinh doanh thực tế.

Đối với những hộ kinh doanh có nhu cầu chuyển đổi từ phương pháp khoán sang kê khai, quy trình đã được hướng dẫn rõ ràng theo Thông tư 40/2021/TT-BTC, yêu cầu điều chỉnh và bổ sung tờ khai thuế đúng thời hạn. Điều quan trọng nhất là các hộ kinh doanh phải luôn chấp hành đúng quy định pháp luật về thuế, hóa đơn, chứng từ để tránh các rủi ro pháp lý và đảm bảo hoạt động kinh doanh bền vững.