Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Theo Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ, tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi hoạt động kinh doanh. Mỗi cá nhân chỉ có thể sở hữu một doanh nghiệp tư nhân và không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh hay thành viên hợp danh của công ty hợp danh. Chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân cũng không được tham gia góp vốn hoặc mua cổ phần trong các loại hình công ty khác.
Điểm đặc trưng quan trọng là doanh nghiệp tư nhân không được quyền phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào, qua đó phân biệt rõ với công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn.
Điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân
Căn cứ Điều 27 Luật Doanh nghiệp 2020, để được phép thành lập doanh nghiệp tư nhân, cá nhân phải đáp ứng các điều kiện sau:
Điều 27. Cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
Doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Ngành, nghề đăng ký kinh doanh không bị cấm đầu tư kinh doanh;
b) Tên của doanh nghiệp được đặt theo đúng quy định tại các điều 37, 38, 39 và 41 của Luật này;
c) Có hồ sơ đăng ký doanh nghiệp hợp lệ;
d) Nộp đủ lệ phí đăng ký doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về phí và lệ phí.
Trường hợp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp bị mất, bị hư hỏng hoặc bị hủy hoại dưới hình thức khác, doanh nghiệp được cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và phải nộp lệ phí theo quy định của pháp luật
Bên cạnh đó, Điều 188 và khoản 1 Điều 189 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ:
– Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
– Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
– Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
– Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
– Vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp tư nhân do chủ doanh nghiệp tự đăng ký. Chủ doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ đăng ký chính xác tổng số vốn đầu tư, trong đó nêu rõ số vốn bằng Đồng Việt Nam, ngoại tệ tự do chuyển đổi, vàng và tài sản khác; đối với vốn bằng tài sản khác còn phải ghi rõ loại tài sản, số lượng và giá trị còn lại của mỗi loại tài sản.
Như vậy, điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân mang tính chặt chẽ, đảm bảo quản lý minh bạch và phân định rõ trách nhiệm pháp lý.
Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân
Theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP, hồ sơ cần chuẩn bị để thành lập doanh nghiệp tư nhân gồm:
- 01 bản chính Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
- 01 bản sao giấy tờ pháp lý của chủ doanh nghiệp tư nhân.
Theo Điều 31 Nghị định 168/2025/NĐ-CP quy định về việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp như sau:
Điều 31. Tiếp nhận, xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp
Người nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định này nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp được tiếp nhận để nhập thông tin vào Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có đủ giấy tờ theo quy định tại Nghị định này;
b) Tên doanh nghiệp đã được điền vào Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, Giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp;
c) Có địa chỉ liên lạc của người nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp;
d) Đã nộp đủ phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp theo quy định.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh trao Giấy biên nhận về việc nhận hồ sơ cho người nộp hồ sơ.
Sau khi trao Giấy biên nhận về việc nhận hồ sơ, Phòng Đăng ký kinh doanh nhập đầy đủ, chính xác thông tin trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và tải các văn bản đã được số hóa trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp vào Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Người thành lập doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp có thể dừng thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp khi hồ sơ đăng ký doanh nghiệp chưa được chấp thuận trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Trong trường hợp này, người có thẩm quyền ký văn bản đề nghị đăng ký doanh nghiệp gửi văn bản đề nghị dừng thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đã nộp hồ sơ.
Phòng Đăng ký kinh doanh xem xét, ra thông báo về việc dừng thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp và hủy hồ sơ đăng ký doanh nghiệp theo quy trình trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị. Trường hợp từ chối dừng thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh ra thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do từ chối cho người thành lập doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp.
Hồ sơ sẽ được nộp tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đặt trụ sở chính. Sau khi tiếp nhận, phòng đăng ký sẽ cấp Giấy biên nhận để xác nhận và tiến hành xử lý theo quy định.
Thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân
Quy trình đăng ký được thực hiện qua ba hình thức chính:
Đăng ký trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính
Trong trường hợp này, người thành lập doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định và nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp dự kiến đặt trụ sở chính.
Khi tiếp nhận hồ sơ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy biên nhận hồ sơ để xác nhận việc tiếp nhận. Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho chủ sở hữu.
Trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ hoặc có những nội dung cần điều chỉnh (ví dụ: tên doanh nghiệp không phù hợp, thiếu thông tin, giấy tờ chưa đúng quy cách), cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ có văn bản thông báo và hướng dẫn cụ thể để doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung.
Đăng ký trực tuyến sử dụng chữ ký số công cộng
Ngoài phương thức trực tiếp, người nộp hồ sơ có thể thực hiện đăng ký doanh nghiệp qua mạng thông tin điện tử trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp tại địa chỉ https://dangkykinhdoanh.gov.vn.
Quy trình thủ tục đăng ký doanh nghiệp tư nhân bao gồm việc kê khai đầy đủ thông tin đăng ký, tải các văn bản dưới dạng điện tử, ký số để xác thực hồ sơ và thanh toán lệ phí trực tuyến. Sau khi hoàn tất, người nộp hồ sơ sẽ nhận được Giấy biên nhận điện tử.
Nếu hồ sơ đáp ứng đủ điều kiện theo quy định, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ tiến hành cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp dưới dạng bản điện tử và gửi thông báo xác nhận cho doanh nghiệp. Ngược lại, nếu hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan quản lý sẽ gửi thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung qua hệ thống điện tử.
Đăng ký trực tuyến bằng Tài khoản đăng ký kinh doanh
Một hình thức khác là sử dụng tài khoản đăng ký kinh doanh để nộp hồ sơ trực tuyến. Cách thức thực hiện tương tự như sử dụng chữ ký số công cộng: kê khai thông tin, tải văn bản điện tử, ký xác thực và nộp lệ phí qua cổng thông tin quốc gia.
Trong trường hợp người nộp hồ sơ ủy quyền cho cá nhân hoặc tổ chức khác thực hiện, cần có văn bản ủy quyền kèm theo thông tin liên hệ để cơ quan đăng ký có thể xác minh.
Sau khi hồ sơ được gửi thành công, người nộp sẽ nhận được Giấy biên nhận hồ sơ điện tử. Nếu hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và thông báo kết quả cho chủ doanh nghiệp. Nếu hồ sơ chưa đáp ứng yêu cầu, cơ quan đăng ký sẽ phản hồi qua hệ thống điện tử để doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh.
Phí, lệ phí đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân
Theo quy định hiện hành:
- Lệ phí đăng ký doanh nghiệp (1/7/2025 – 31/12/2026): 25.000 đồng/lần.
- Lệ phí đăng ký doanh nghiệp (từ 1/1/20287): 50.000 đồng/ lần
- Phí công bố nội dung đăng ký: 100.000 đồng/lần.
- Trường hợp đăng ký trực tuyến hoặc chuyển đổi từ hộ kinh doanh: được miễn lệ phí đăng ký.
Các khoản phí có thể nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh, qua tài khoản ngân hàng hoặc thanh toán điện tử. Lưu ý, lệ phí đăng ký sẽ không hoàn trả nếu hồ sơ bị từ chối, nhưng phí công bố nội dung đăng ký sẽ được hoàn lại.
FPT BizNext – Dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân trọn gói
Việc thành lập doanh nghiệp tư nhân tuy không quá phức tạp nhưng đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối trong hồ sơ và thủ tục. Những sai sót nhỏ có thể gây chậm trễ, bị xử phạt hoặc mất cơ hội kinh doanh.
FPT BizNext mang đến giải pháp trọn gói, đồng hành cùng doanh nghiệp từ khâu tư vấn, soạn thảo hồ sơ đến các thủ tục sau khi được cấp phép.
Lợi ích nổi bật khi chọn dịch vụ FPT BizNext hỗ trợ thành lập doanh nghiệp tư nhân:
- Tư vấn miễn phí: Lựa chọn loại hình, vốn điều lệ, ngành nghề phù hợp.
- Soạn thảo và hoàn thiện hồ sơ: Đảm bảo chính xác, đúng luật 100%.
- Miễn phí toàn bộ chi phí thủ tục thành lập.
- Tặng kê khai thuế quý đầu tiên.
- Thay mặt khách hàng xử lý toàn bộ thủ tục: Nộp hồ sơ, nhận giấy phép, khắc dấu, khai thuế, phát hành hóa đơn điện tử.
- Minh bạch chi phí: Báo giá trọn gói, không phát sinh.
Liên hệ ngay FPT BizNext qua hotline 083 201 6336 hoặc để lại thông tin tại form tư vấn để được hỗ trợ nhanh chóng và miễn phí.
