Ngày 01/01/2026 là thời điểm hàng loạt chính sách thuế, kế toán quan trọng chính thức có hiệu lực, thay đổi căn bản từ hệ thống biểu mẫu báo cáo, phương pháp quản lý thuế hộ kinh doanh cho đến cơ chế xử phạt vi phạm hành chính.
Nếu không nắm bắt kịp thời những thay đổi này, doanh nghiệp không chỉ đối mặt với rủi ro bị phạt mà còn gặp khó khăn trong việc chuẩn hóa số liệu quản trị. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp chi tiết và phân tích các tác động của những chính sách mới này.
Dùng “Báo cáo tình hình tài chính” thay cho “Bảng cân đối kế toán”
Ngày 27/10/2025, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp. Văn bản này có hiệu lực kể từ 01/01/2026 và áp dụng cho năm tài chính bắt đầu từ hoặc sau ngày này.
Quy định hiện hành về hệ thống báo cáo tài chính (Thông tư 200/2014/TT-BTC)
Theo Điều 100, Thông tư 200/2014/TT-BTC, hệ thống báo cáo tài chính của doanh nghiệp gồm báo cáo năm và báo cáo giữa niên độ. Biểu mẫu đang sử dụng được ban hành tại Phụ lục 2 của Thông tư. Doanh nghiệp được phép:
– Bỏ các chỉ tiêu không phát sinh số liệu.
– Đánh lại số thứ tự chỉ tiêu để bảo đảm tính liên tục, logic theo từng phần
Cụ thể, báo cáo tài chính năm hiện gồm:
– Bảng cân đối kế toán – Mẫu số B01-DN.
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh – Mẫu số B02-DN.
– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ – Mẫu số B03-DN.
– Bản thuyết minh báo cáo tài chính – Mẫu số B09-DN
Đối với báo cáo tài chính giữa niên độ, Thông tư 200 quy định hai dạng: đầy đủ và tóm lược, trong đó Bảng cân đối kế toán giữa niên độ là thành phần bắt buộc ở cả hai dạng.
Quy định mới theo Thông tư 99/2025/TT-BTC
Theo Điều 17 Thông tư 99/2025/TT-BTC xác định hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp tiếp tục bao gồm bốn loại báo cáo:
– Báo cáo tình hình tài chính.
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
– Bản thuyết minh báo cáo tài chính.
Đối với doanh nghiệp hoạt động liên tục, báo cáo tài chính năm gồm:
– Báo cáo tình hình tài chính – Mẫu số B01-DN.
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh – Mẫu số B02-DN.
– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ – Mẫu số B03-DN.
– Bản thuyết minh báo cáo tài chính – Mẫu số B09-DN
Như vậy, mẫu B01-DN sẽ không còn là “Bảng cân đối kế toán” mà được đổi tên thành “Báo cáo tình hình tài chính” theo quy định mới.
>> Xem thêm: Trọn bộ mẫu Báo cáo tài chính mới nhất theo Thông tư 99/2025/TT-BTC
Xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh
Căn cứ tiểu mục 7 Mục II Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025 quy định về nhiệm vụ và giải pháp như sau như sau:
Hỗ trợ thực chất, hiệu quả doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh
– Rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp lý về kinh doanh cá thể; thu hẹp tối đa sự chênh lệch, tạo mọi điều kiện thuận lợi về tổ chức quản trị và chế độ tài chính, kế toán để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp. Đẩy mạnh số hoá, minh bạch hoá, đơn giản hoá, dễ tuân thủ, dễ thực hiện đối với chế độ kế toán, thuế, bảo hiểm… để khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026.
…
Bên cạnh đó, tại khoản 6 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định như sau:
Hỗ trợ thuế, phí, lệ phí
…
6. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế.
Theo đó, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế.
Như vậy, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026.
Quy định về xử phạt vi phạm hành chính thuế, hóa đơn Nghị định 310/2025/NĐ-CP
Ngày 02/12/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 310/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.
Theo quy định mới, việc lập hóa đơn không đúng thời điểm khi bán hàng hóa, với số lượng 100 tờ trở lên sẽ bị phạt tới 70 triệu đồng, gấp 9 lần mức hiện tại.
Đây là một trong nhiều quy định mới tại Nghị định 310/2025 sẽ có hiệu lực từ 16/1/2026 về xử phạt vi phạm hành chính liên quan thuế, hóa đơn.
>> Xem thêm: Lập hóa đơn sai thời điểm có thể bị xử phạt tới 70 triệu đồng từ 16/01/2026
Ngoài ra, Nghị định 310/2025 cũng sẽ điều chỉnh mức phạt với hành vi không lập hóa đơn bán hàng với mức phạt lên tới 80 triệu đồng.
Những chính sách thuế mới 2026 là tất yếu để nền kinh tế vận hành minh bạch và hội nhập hơn. Sự chủ động chuẩn bị ngay từ hôm nay chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp của bạn phát triển vững vàng.
Mọi vấn đề thắc mắc cần được tư vấn và giải đáp về kế toán thuế, Quý khách vui lòng liên hệ FPT BizNext theo Hotline: 0832016336.
